På scenekanten

Vi reiste 2. januar – for 13 veker sidan. Vi planlegg aa kome til Foerde 2. juli. Torsdag om 13 veker. Eg kjenner paa at det er leeeeeenge sidan vi drog, men er framleis sugen paa fleire fine opplevingar. Variasjonane dei foerste 13 vekene har vore enorme – Aust- og Soereuropa, Afrika i soer og aust – og no Japan. Resten av turen vert mest Latin-Amerika. Men foer vi set nasen vidare austover, skal vi vere to veker til i Japan.

Aa vere paa ei saa varierande og lang reise vert ein tilstand. Pakking av sekk, og «neste framrykking» vert ein vane, men det gir ogsaa uro. Eg trur vi vil trenge stadig lengre «kvileperiodar» paa siste halvdel av turen. Eg trur ogsaa at siste halva vil «gaa fortare». I starten var det endelaust langt fram til juli. No rykker det vanlege livet naermare. Nesten umerkande. Slik er ei reise ein prosess. Eg reiser ut — for aa kome heim. Men foerbels er Foerde og Sogn og Fjordane uendeleg langt unna.

Ei reise over saa lang tid og i saa mange kulturar kan ikkje samanliknast med noko anna reise eg har vore paa. Foer har eg besoekt ein del av verda og reist heim. For fordoeying av inntrykk. No vert fordoeyinga ein prosess som blandar seg med neste dose av inntrykk. Eg samaliknar Japan med Afrika,　og Norge og resten av Europa vert merkeleg nok litt paa avstand. Kjekt og krevjande.

PS1: Halve turen saa langt har vore i «togpass modus». Interrailrytme. Denne reisemaaten er rik paa opplevingar, og ein er innom mange byar. Sjeldan meir enn tre netter i same seng. I Latin-Amerika vert det nok ogsaa tog, men dosen med togpass er oppfylt. For denne gong.

PS2: I gaar var det 1. april, og det er som kjendt ingen spoek. Eg brukte dagen i den uendelege ro under Fuji. Eg let turistmaskin vere turistmaskin. Saag mot toppen. Vakna til skodde, og saag korleis fjellet kasta av seg skoddeteppet til frukost. Variasjonane utover dagen, og det regna til lunsj. Kveldssola seig i skoddebanken i vest og Fuji bleikna. I den kjoelige vaarkvelden kasta ein tynn maaneskalk eit skimrande og nesten umerkande lys over over snoeen paa keisarens heilage fjell ……

Same kvar du kjem i verda, saa kan du treffe «Marie paa Misjonskafeen». Vi hadde gaatt oss lunsjtroeytte. Rusla utan maal og meining. Berre stana og glana. Braatt kjenner eg svolten, og snur attende til kafestroket. Ser ein turistbutikk, med kafe i andre hoegd. Nett so hjaa Hallvard Viken paa Skei, tenkte eg. Rett nok brukar ikkje Viken ropert inne for aa halde styr paa turistgruppene, men det gjer dei her. Men gjennom butikken maa vi, for aa kome til kafetrappa. Nett som paa Skei!

Oppe i kafeen vert vi moett med tome respatexbord. Ei turistgruppe har nettopp metta seg, ser det ut til. Folkelaust bak skranken, og vi er paa veg aa gaa.

Daa staar ho der. Smilande. Ei dame i sin beste alder, kva no det maatte vere i Japan. Syner oss bord utan meny. Ho ser at vi er forvilla, og treng mat. Snakkar berre japansk. Energisk. Vi er skeptiske, og Karen Helga er tvilande til vegetarfaktoren i kafeen. Men dama faar sett oss, og gitt oss vatn. Ein japansk meny kjem paa bordet. Ho smiler stolt, mest som naar ei norsk misjonskone paa misjonskafeen har kokt raspaball.

Karen Helga leitar i veska etter «parloeren», men den ligg att paa hotellet. Karen Helga «kvinnar» seg opp til aa ta Japansk-kurset i bruk paa direkten. Og eg faar kaffi og ho faar te, og begge faar vi «haataa» – japansk betasupe utan kjoet, med pasta og kokte groennsaker. Og likast av alt. Vi vert servert med kokande smaa gryter paa bordet. Med brennande parafinvoks under gryta. Naar parafinen er oppbrend, er maten ferdig. Ver saa god!

Og vi vert mette og glade. Men gladast er ho som fekk gi dei framande lokal betasuppe. Ho er ei av desse damene som lever for jobben. Stoltheita hennar lyste. Takk Gud for at du finn dei over heile kloden – uavhengig av religion. Eg har moett den japanske utgaava. Den japanske utgaava av «Marie paa Misjonskaffen»!

Eg er ved reisa sitt tredje store maal. Eg jaktar paa fjell. Pompei under Vesus ved Napoli. Table Montain i Cape Town. No er det keisaren sitt heilage fjell i Japan som staar for tur. Fuji! Mektig. Keisaren saag det det fraa parken sin i Tokyo – foer skyskraparane stengde utsikta. Vulkan med snoe paa. Her budde nok fresande naturgudar ein kunne lite paa. Og frykte. Snoe og eld er sterke element. Ogsaa i Samurai-landet. Den gamle trua var sterk, og vestlege misjonaerar maatte ofte boete med livet. Budda kom lettare til, og har no blanda seg godt inn.

Budda. Saman med Mammon. For naar ein ser paa turistmaskinen rundt Fuji, saa ser eg klart at ein miksar «boers og kathedral». Ogsaa i Japan. Det er «Tomas-toget» som fraktar oss til fjells. Ein enorm park med Pariser-hjul og rutsjebaner ligg ved foten av fjell. Bort i hogget her gaar det gondolbane til eit utsiktspunkt.

Kommersen ved den gamle heilagdomen faar meg til aa spoerje om det er «Keisarens nye klaer» eg ser. Eller kanskje er det dei gamle? Alt handlar no om Gud, Makt og Mammon. Saa kor gamle keisarkleda er – kan det ytrast tvil om. Det einaste sikre er at det mekige Fuji har vinterkaapa paa.

Gamal vits. Den om japanaren som skulle veksle, men ikkje kunne gi «i yen». Likevel: Det aa betale reint konkret paa japansk er ein studie verdt. I Norge kastar vi pengane voerdlaust paa disken, og i Tanzania saag eg at pengane foelgde handtrykka umerkande – baade ved handel og politikontrollar. I Japan der pruting og «tips» er ukjende omgrep, gaar det annleis foere seg.

Glatte setlar vert lagt med begge hender paa eit fat. Helst av soelv, men plastikkfat med ruglete gummimatte i botnen gaar ogsaa. Alle setlar er synlege. Myntane like eins. Alt kan teljast med hendene paa ryggen. Saa kjem vekslepengane attenda paa same viset. Alltid med begge hender. Og det vert bukka saa mange gongar som du har tolmod til aa vente paa. Respekt for handelen. Respekt for kjoepar og seljar. Kort sagt: Respekt for pengar.

Japanarane likar kontantar betre enn kort. Kontantane har sine faste rituale. Og du skal ogsaa faa vite kor mykje du har brukt til ei kvar tid. Paa restaurant kjem dei med oppdaterte handskrivne «oversikter» etterkvart som du et. Du skal korkje verte overraska eller forlegen. Her skal sjoelv dessertgenerasjonen kunne foelgje med paa om dei har raad til dyr dessert…….

Paa togpass i Japan. Klar paa Tokyo stasjon. Uniformerte vaskarar stiller opp paa noyaktige plassar. Toget kjem. Dei rykker inn med japansk effektivitet. Renskar toget og er ute att paa perrongen foer vi faar snudd oss. Oppstilling paa rekke. Formannen hevar «klartflagget». Reinhaldarane bukkar. Japansk sermoni.

Vi staar i koe for kvar vogn. Koeplass er teikna noyaktig paa perrongen. Vogn 15! Orden! Alle er lydige. Vi ogsaa. Vaar tur til aa gaa om bord.

Eg trudde at tyske tog sette standard. Men nei. Japan　igjen. Punktleg og komfortabelt. Vi flyt i tre timar. Mot nord. Snoe i lufta. Gaar av i ein by som liknar paa Foerde. Foersteinntrykket ber preg av vekstfart i regionsenteret. Men her ogsaa lurer det nok idyll og «eit tempel» for den tolmodige ……..

I Tokyo ser vi lite og inkje av stoffmisbruk. Dette lyste mot oss paa reisa i Europa og Afrika. Ein og annan alkoholikar ser vi. Ingen tigging.

Men vi ser ei gruppe uteliggarar som er ukjende for oss heime. Edru og ryddige ligg dei i parkar og under bruene. Nokre arbeidslause. Nokre har faktisk ogsaa jobb. Men dei har gaatt nedover i gradene paa arbeidsplassen, og aereskjensla gjer det umogeleg aa reise heim. Hoege moralske krav og aereskjensle ser ut til aa vere ei svoepe for desse. Utstoette. Edru og ryddige bur dei under ein presenning. Skorna staar ryddig oppstilt utanfor plastduken.

NOH-teater. Gamal form. Hoegtideleg og stivt. Fiskar til oss dei siste billettane paa bakarste benk. Om herre og tenar. Om kjaerleik og svik. Litt maskespel og ein monoton sang. Litt instrument og kor. Vi faar engelsk tekst paa smaaskjerm paa stolryggen framfor. Heldigvis. For her staar alt i rooooooo! Gamaldags og tregt. Vi geispar. Etter to timar klappar nesten ingen. Vi har opplevd noko rart. Veit ikkje heilt kva. Ute er det vaarkveld.

Har feira bryllaup paa hotell i gamal japansk stil. Fire par toeflar. Eitt til aa gaa i resepsjonen med. Eitt til aa gaa opp trappa til romet med – men hugs aldri inn paa romet. Det tredje til aa gaa paa do med. Der er doringen gloedande, slik at eg maa gjere fraa meg i ein fart. Det gaar bra, sidan eg lever paa raa fisk – sushi! Bryllaupsmiddagen var god sushi ved laagt bord – med restauranttoeflar paa etepallen. Det fjerde toefleparet. Litt stoel i ryggen etterpaa. Vi ligg paa matter paa golvet. Som de skjoenar har vi «krope» rundt paa toeflar med laagt tyngdepunkt i tre dagar.

No er tida inne til aa kome paa sporet att. Etter nesten to veker i Tokyo, saa er det japansk «interrail» – togpass – som set standard i to veker! Sandalar og ryggsekk paa! Marsj!

I dag giftar vi oss. Ingen blaamaandag, men rosa. I nye lilla skjorter. Karen Helga + Hans Jakob = sant. Paa ambassaden. Vigselskvinne i Vossabunad. Og ein ny og litt nervoes ambassadoer rekande i doerene. Vi startar «paa nytt» i dag. Ambassadoeren har sin foerste dag paa jobb. Her i Japan.

Diplomatane er paa veg til Keisaren. Med hest og vogn. Dei ligg i hardtrening for det perfekte keisarlege bukk. Foertifem grader i hoftene, og hovudet strakt utan knekk i hoeve overkroppen. Dei skal ete kirsebaer med dei store.

Vi. Vi oever paa ingenting. Spring berre lettfoette ut i den gryande rosa kirsebaerblomstringa. Rosa vaar. Vaar vaar. Ny vaar!

——
PS1: Denne bloggen skriv alle bileta med ord. Karen Helga sin blogg ligg litt nede…..ute til hoegre……..ein stad. Sjaa link.　Der kan det ogsaa kome litt bilete dettande utover kvelden under «Vaar Blomstring»!

PS2: Internettkafeane foer paa turen har vore so ymist. Men Japan! No ligg det bilete med bittesmaa tekstar paa Karen Helga bloggen …..

For halvtanna aar sidan. Kloke auge og gode samtalar. Ein raa latter og det store smilet. Kva er kjaerleik? Leik og glede. Truskap over tid. Lang tid. Og ikkje minst naivitet. AA vere naiv er aa sleppe skepsisen. AA vere naiv er aa tru paa at ein held ut med kvarandre. Glede, truskap og naivitet. Kort sagt kjaerleik.

Eg har reist ein del i utlandet utan aa trenge norsk ambassade. Men no har eg vorte «innkalla» til frukostmoete med Jarlsbergost. Vi vart samde om nytt moete klokka fire paa morgonen maandag norsk tid. Paa ambassaden. Det er alvor! Eg kjoeper meg ny skjorte og tek paa sokkar i sandalane. Kostar paa meg ein japansk haarklipp. Eg er klar!