Gamal vits. Den om japanaren som skulle veksle, men ikkje kunne gi «i yen». Likevel: Det aa betale reint konkret paa japansk er ein studie verdt. I Norge kastar vi pengane voerdlaust paa disken, og i Tanzania saag eg at pengane foelgde handtrykka umerkande – baade ved handel og politikontrollar. I Japan der pruting og «tips» er ukjende omgrep, gaar det annleis foere seg.
Glatte setlar vert lagt med begge hender paa eit fat. Helst av soelv, men plastikkfat med ruglete gummimatte i botnen gaar ogsaa. Alle setlar er synlege. Myntane like eins. Alt kan teljast med hendene paa ryggen. Saa kjem vekslepengane attenda paa same viset. Alltid med begge hender. Og det vert bukka saa mange gongar som du har tolmod til aa vente paa. Respekt for handelen. Respekt for kjoepar og seljar. Kort sagt: Respekt for pengar.
Japanarane likar kontantar betre enn kort. Kontantane har sine faste rituale. Og du skal ogsaa faa vite kor mykje du har brukt til ei kvar tid. Paa restaurant kjem dei med oppdaterte handskrivne «oversikter» etterkvart som du et. Du skal korkje verte overraska eller forlegen. Her skal sjoelv dessertgenerasjonen kunne foelgje med paa om dei har raad til dyr dessert…….
