Presten i tenkjeboksen
Når publikum kringar seg om spelevollen ved Kinnakyrkja for 29. gong, så kan ein saktens lure på om dette tradisjonsrike utespelet kan eller bør fornyast. Eller om spelet er som ein veteranbil der ein polerer gamal lakk for lakkens skuld, og bannlyser alt som ikkje skin av orginaldeler. Miriam Prestøy Lie busett i Dale i Sunnfjord er ny regissør av året. Alt frå start merkar vi endringar.
Prestøy Lie er hissigare på grauten. Ho er kjappare på å syne oss grunnlaget i dramaet skrive av Rolf Losnegård. Danskefuten entrar scenen på rekordtid, og han set press på Presten i spelet. Prestedottera Borni og mor hennar – prestefrilla Magrethe – tonar flagg i striden om den rette læra, makt og status. Eg gir stor applaus for regiendringane i starten.
I år har vi fått ein nyskriven song inn i spelet, der prestefrilla syng ut alle sine frustrasjonar til han som er husbond og prest. Innhaldet i konflikten deira har kome fram før også, men eg tykte det vart tydelegare no. Og framfor alt. At spelet endrar seg er naudsynt om det ikkje skal gro mose på det. At det vert eksperimentert med nye former må helsast med glede. Spelet er for publikum og ikkje for «tradisjonalistane»!
Slutten vart klårare. I sluttscena kjem tiggarjenta Sygni til kyrkjevollen. I år har regissøren plukka inn att meir av orginalteksten, så bodskapen i sluttscena kjem klårare fram. Eg set pris på klargjeringa, då sluttscena dei siste åra har vore noko vag. I år vart det kanskje litt overspelt tydeleg. La gå med det. Men eg likar at det ikkje er kliss likt frå år til år. Endringane i år var «snakkis» i båtkøen innatt, og det er ein kvalitet i seg sjølv. Publikum var nøgde med årets tapping! Oppsummert om regien: Forteljinga vart klårt fortalt. Tempo og temposkift understreka dramaet.
Kyrre Eikås Ottersen bar stykket med si varierte og grundige rolletolking. Han formidlar både kjærleik, smerte og handlekraft. Med seg har han Oda Alisøy som dottera Borni og Idun Losnegård som prestefrilla Magrethe. Alle desse tre skodespelarane har vakse opp med og i Kinnaspelet. Dei har vore i fleire roller, og samspelet mellom dei fungerer framifrå. Og so til språket: Det er so godt å høyre den heimlege klangen i replikkane til desse tre skodespelarane som er oppfostra i fylket.
Kvifor er så det årvisse Kinnaspelet klar for 30 årsjubileum neste år? Eg vil dra fram tre sentrale faktorar: For det fyrste er Kinnaspelet et velskrive drama, for det andre er scenografien uslåeleg – ved Kinnakyrkja, storhavet og det særeigne fjellet Kinnakloven. For det tredje så trengst det ein lokalpatriotisme av Florø sitt format.
Og framover? Den gode teksten ligg der, og regissørane kan godt tore å vere freidigare i bruken av den. Scenografien er slitesterk, og det er grunn til å tru at dei proffe kreftene i Sogn og Fjordane teater vil yte uvurderleg innsats også i åra som kjem. Det springande punktet er om dugnadsviljen er stor nok i Florø til stadig å fornye dugnadsapparatet etter at klappsalvene stilnar på Kinn etter 30 årsjubiléet neste år.
