Når ein les ei bok som kvensomhelst på lang avstand kan sjå er av låg litterær kvalitet, gøymar ein då sin guilty pleasure – eller les ein vidare i alles påsyn?
Finnes det bøker her du ikke vil bli sett med?
Kor litterært forfengeleg er du?
Tekst og foto av gjesteblogger Ingrid Saltvik Faanes
For nokre veker sidan sleika eg sol på svaberga ved hytta, men einaste boka eg hadde tatt med meg var Game of Thrones – tanken på at «winter is coming» i sommarsola var ikkje så freistande. Derfor tok eg ein titt i bokhylla på soverommet, her fann eg typiske hyttebøker kjøpt på ein kiosk på vegen. Valget mitt falt på Krise på Bahamas. Perfekt i Sola. Klassisk kiosklitteratur med lite spanande språk, kidnapping og raske båtar. Men eg vart ikkje ferdig med boka før eg skulle reise og lånte den med meg – eg måtte jo finne ut om dei fekk fanga the bad guy! Det å ligge på svaberget for meg sjølv og lese ei slik bok var berre artig, men å sitte på toget i full beskuelse frå folk og fe gjorde meg lettare flau over boka eg haldt i handa. Dette var ei bok ein på lang avstand kunne sjå at ikkje var av høg litterær kvalitet.
Det finnast mykje verre bøker å bli sett offentleg med.
Men det kunne vore verre tenkte eg! Da eg kom heim lagde eg ei enkel brukarundersøking på Facebook: «Kva bok vil du helst ikkje bli lesande offentleg?». Fifty Shades of Grey gikk sjølvsagt att i svara, og Twilight-bøkene. Det var skuffande få som svarte Sagaen om isfolket (les: ingen). Også var det nokon som helst ikkje ville bli sett med Jeg har kontakt med engler, hva nå? eller How to Get a Date with ANY GIRL TONIGHT! eller bruksanvisninga for hemoroidesalve. Og skal ein tru skikkelege brukarundersøkingar, så er det bibelen dei fleste synast er flaut å lese.
Kjenner du deg igjen?
Er det pinlegare å sitte med ei såkalla fagbok enn ei skjønnliltterær bok?
Å gå på biblioteket og spørje etter sjølvhjelpsbøker er litt som å gå på apoteket og spørje etter skabbmiddel; ein vil helst ikkje prate så veldig høgt.
I alle fall gjorde eg akkurat det, gjekk på biblioteket altså, og spurte kva den flaueste boka dei hadde var. Eg fekk til svar at det var mykje rart å finne blant fagbøker, særleg slike «hjelp til sjølvhjelp». Bibliotekaren kunne fortelje meg at Lene Aleksandra Øien har ei populær bok om slikt. Ja, den ville eg låne! Men med heile 12 personar på venteliste, måtte eg heller ta til takke med klassikarar som The Secret, Hvorfor går jeg ikke ned i vekt? og Märthas engler.
Det var verre å sitte offentleg med The Secret eller Märthas engler enn Arvesynd og Marian Keyes. Eg følte eg utleverte noko mykje meir personleg da eg leste slike faktabøker. Ikkje hjalp det å dekke til boka med eit cover som såg litt meir pretensiøst ut heller. Folk kan jo faktisk tru at eg trur på engler eller at eg nettopp har blitt singel eller har mista trua på meg sjølv.
Kva tid bryr folk seg?
Nokre gongar slår eg på «private session» på Spotify. Ikkje fordi eg er flau over musikken eg speler, men fordi ikkje alle treng å vite kva eg høyrer på til ei kvar tid. Om eg les ei teit skjønnlitterær bok, så er det vel ingen som treng å bry seg. Det er jo berre fantasi uansett, men fagbøkene synast eg det var litt verre med.
Eg trur dette avhenger veldig av stad og tid. Hadde eg satt med ned i kantina på Gløshaugen (NTNU) med engleboka, hadde eg nok fått fleire blikk enn om det var på venterommet til homeoterapauten min. Det kjem vel òg an på kva type ein er, kva ein jobbar med, kor ein bur og alder. Ein ville kanskje ikkje reagert om den unge dama bak kassa på kondomeriet leste Fifty Shades enn om ho bak luka på legekontoret gjorde det, og ikkje minst om legen din satt og leste det når ein kom inn på kontoret hans.
På tide å legge skamvettet til sides
Det skiljar eigentleg ikkje om eg les om vampyrkjærleik eller kvifor eg ikkje går ned i vekt når eg sitt øvst i Nordre gate her i Trondheim, folk bryr seg vel ikkje uansett, det er vel heller eg om trur at dei andre trur at eg har eit slankeproblem. Kanskje det er på tide å legge skamvettet til sides, og lese det eg har lyst på, og ikkje det andre har lyst på? Men Märthas engler kan eg nok aldri lese utan å bli skikkelig flau, sjølv med ein ironisk distanse (for det veit jo ikkje dei andre nok om).
Kva for ei bok ville du ikkje blitt sett med offentleg?
Flauest? Uten tvil.. facebook. Verdens største og mest leste møkkabok.
Jeg er rystet over at folk som kaller seg lesende mennesker er flaue over å lese bibelen, som inneholder verdenslitteratur – som studeres og forskes over og skrives om av våre største intellektuelle (og NEI, de er ikke norske!). Norske lesere er pinadø svake i ånden. Jeg blir flau over den intellektuelle tilstanden i dette landet.
Eg har Kindle. Det er topp, kan lese så pinleg littertur som berre det! Men det blir vel mest upinleg 🙂
Hvorfor nevner du ikke religiøs literatur. Å sitte på t-banen og lese i «Bibelen» eller «Koranen» må være aller verst.
Joda, eg lenker til ein sak i Vårt Land som skriv at dei aller fleste synast det er flauast å lese bibelen offentleg. Eg synast fortsatt the secret er meir flaut enn bibelen/koranen
«Det var verre å sitte offentleg med The Secret eller Märthas engler enn Arvesynd og Marian Keyes. Eg følte eg utleverte noko mykje meir personleg da eg leste slike faktabøker.»
«The Secret eller Märthas engler»
«faktabøker»
Hva gjelder flaue tema innen eventyrsjangeren, er ikke engler og homeoterapi omtrent likestilt? Dersom jeg var på Facebook, ville jeg nominert hvilken som helst av Snåsamannens årlige biografier. Eller kanskje «Du er jeg», Gry Jannicke «J-Diva Motherfucking Diva Queen» Jarlums automatskriftbok.
PS: Det er ingen skam å resize bilder! 4MB på mobil er verken gøy eller nødvendig..
Nå skriver man ikke innlegg for mobil da.
Nå var det ikke teksten som var problemet da.
Vi skriver egentlig like mye for mobil som for brett og datamaskin, folk er jo på nett alle steder. Vi skal være mer obs på å sjekke bilder, Harald, bra innspill!
Bryr meg ikke om hva andre syns om d jeg leser.
Jan Wieses bok «Kvinnen som kledte seg naken for sin elskede» heter på nederlandsk «Den nakne madonna». (Tenk å punktere en så vakker tittel!) Den norske boken leser jeg gjerne på trikken, men ikke den nederlandske. For mange år siden satt en dame foran meg på T-banen til Grorud. Hun leste og lo så hun ristet. Jeg bøyde meg ned, og hun løftet boken opp så jeg fikk se at hun leste John Giæver. Det ble et 20 sekunders ordløst fellesskap like før Ammerud. Uforglemmelig.
På tysk heter boka «Der Heilige und die Hure» – ikke akkurat en bedre tittel …
Nesten det samme på russisk… Leserne på biblioteket hvor jeg jobber, tror at det er en kjedelig bok om Gud.
hvorfor skal man måtte skjule det en leser. Er ikke lesegleden det viktigste. Hvem bestemmer hva som er god litteratur.
En gang nylig har jeg pakket bort en bok jeg satt og leste på bussen fordi jeg ble pinlig berørt. Boken var den grafisk romanen Hey Princess av Mats Jonsson. Det var ikke spesielt flaut å lese den før jeg kom til en bit med grafiske (som formatet tilsier) bilder av sex doggy style og det ved siden av meg på bakerste rekke i bussen satt to gutter i femtenårsalderen…
Ellers har jeg blitt for gammel til å bry meg om hva folk mener, tror jeg.
Marian Keyes flaut? Da er Sophie Kinsella 10 ganger flaurere. Keyes kan jo være skikkelig mørk og dyster til tider.
Morsom tekst!
Altfor mange bøker ser ut som om de er klissete kjærlighetsromaner uten å være det, da tar jeg av smussomslaget og går rundt med en helt blå, grønn, hvit, eller gul bok. Heldigvis går det an 🙂